Άρθουρ Έβανς: Η γενέθλια ημέρα του επίσημου ανασκαφέα της Κνωσού

Ο διαπρεπής Άγγλος αρχαιολόγος Άρθουρ Έβανς υπήρξε ένας από τους πρωτοπόρους στην μελέτη των Αιγαιακών Πολιτισμών της Εποχής του Χαλκού. Μείζον έργο του η αποκάλυψη του Ανακτόρου της Κνωσού. Βεβαίως πριν από τον Έβανς, θεωρείται επίσημα ο ανασκαφέας, τμήμα του ανακτόρου είχε έρθει στο φως από τον Μίνωα Καλοκαιρινό.

Δείτε:

16 Μαρτίου 1900: Ο Έβανς ξεκινά την ανασκαφή στην Κνωσό- Σπάνιες φωτογραφίες από τις πρώτες εργασίες

Όταν ο πρώτος ανασκαφέας της Κνωσού έστειλε στον εισαγγελέα τους 126 βουλευτές της Κρήτης, για συνωμοσία και πλουτισμό σε βάρος του κρητικού λαού!

Ο Άρθουρ Έβανς γεννήθηκε στις 8 Ιουλίου 1851 στο Νας Μιλς της Ανατολικής Αγγλίας και ήταν γιος του αρχαιοδίφη Τζον Έβανς (1823-1908). Σπούδασε αρχαιολογία στην Οξφόρδη και νωρίς στράφηκε προς την νομισματική αρχαιολογία. Το 1884 έγινε έφορος τού Ασμολειανού Μουσείου τής Οξφόρδης.

Το ενδιαφέρον του για τα νομίσματα και τις σφραγίδες τόν οδήγησε στην Κρήτη για πρώτη φορά το 1894. Επανήλθε αργότερα και από το 1899 έως το 1934, ξεκινώντας με δικά του χρήματα, έφερε στο φως τα ερείπια τής Κνωσού, που κάλυπταν μια περιοχή 17 τετρ. χλμ. Ο Έβανς με την ανακάλυψή του αυτή έκανε γνωστό τον πολιτισμό της Κρήτης της εποχής του χαλκού, που ονόμασε Μινωϊκό, συσχετίζοντας την πολύπλοκη κάτοψη τού ανακτόρου τής Κνωσού με τον λαβύρινθο, που αναφέρει η αρχαία παράδοση σε σχέση με τον μυθικό βασιλιά τής Κρήτης Μίνωα.

Ερευνώντας κατόπιν στρώματα παλιότερα από το ανάκτορο και εφαρμόζοντας προσεκτικές συγκρίσεις των ευρημάτων του με αιγυπτιακά ευρήματα ανασκαφών, διαμόρφωσε ένα χρονολογικό σύστημα που αποτέλεσε την πρώτη συστηματική βάση για τη χρονολόγηση των προϊστορικών περιόδων στην Ευρώπη.

Οι ερμηνείες του, όπως είναι φυσικό στη δουλειά τών πρωτοπόρων, περιέχουν πολλά αδύνατα σημεία και υπερβολές, όμως γενικά το έργο του σφράγισε την ανάπτυξη της γνώσης τών προϊστορικών πολιτισμών στην Ελλάδα. Ακόμη και στην περίπτωση της αποκρυπτογράφησης τών πινακίδων της μινωικής γραφής (Γραμμικής Α και Β) που βρήκε και που δεν κατάφερε να αποκρυπτογραφήσει, δημιούργησε τις προϋποθέσεις για τη μεταγενέστερη κατανόησή τους από τον Μάικλ Βέντρις.

Από το 1909 ήταν έκτακτος καθηγητής τής προϊστορικής αρχαιολογίας στο Πανεπιστήμιο τής Οξφόρδης και το 1911, για τις υπηρεσίες του στην αρχαιολογία ονομάστηκε από τον βασιλιά Γεώργιο Ε’ Ιππότης του Τάγματος της Βρετανικής Αυτοκρατορίας και έφερε τον τίτλο του «σερ».

Βασικά του συγγράμματα του Έβανς είναι: «Το ανάκτορο του Μίνωος» («The Palace of Minos l-IV», 1921-1936) και τα «Μινωικά κείμενα» («Scripta Minoa I-II, 1909- 1952).

Ο Άρθουρ Έβανς πέθανε στις 11 Ιουλίου 1941, στην Οξφόρδη, σε ηλικία 90 ετών.